Zoeken

Seksuele vorming aan leerlingen met auditieve en/of communicatieve beperking

Leerlingen met een auditieve en/of communicatieve beperking zijn onder meer dove en slechthorende leerlingen en leerlingen met een taalontwikkeling stoornis (TOS). Ook zij worden verliefd, gaan relaties aan en experimenteren met seks. Hoe geeft u hen lessen seksuele vorming? Een aantal aandachtspunten en tips.

Taal- en woordbegrip is erg belangrijk voor deze leerlingen. Met begrippen, gebaren en uitleg kun je woorden toelichten
Saskia Adriaans | Docent cluster 2, De Taalbrug

Voorbeeld uit de praktijk

Op de Professor Burgerschool in Amsterdam Nieuw-West wordt sinds drie jaar seksuele vorming gegeven aan leerlingen met een auditieve beperking. ‘Dat was nodig, omdat we merken dat deze leerlingen kwetsbaar zijn en eerder risico lopen op seksueel misbruik’, aldus Viola Laan, teamleider van de school. Hoe geven zij seksuele vorming? Lees hun verhaal.

Sekswoordenboek

Voor leerlingen met een auditieve en/ of communicatieve beperking is taal- en woordbegrip essentieel. Voor dove en slechthorende leerlingen is er het sekswoordenboek in Nederlandse Gebarentaal (NGT). Met de begrippen, gebaren en uitleg in dit woordenboek kunt u woorden gerelateerd aan seksualiteit toelichten.

Tips bij lessen seksuele vorming

Hieronder lees je onze tips rondom het geven van seksuele vorming aan kinderen met een auditieve en/of communicatieve beperking.

Tolk en gebarentaal

Gebruik bij alle termen de juiste, vaak expliciete, gebaren of maak gebruik van een tolk. Laat een tolk of logopedist een filmpje maken van alle relevante gebaren over relaties en seksualiteit. Of gebruik het bovenstaande sekswoordenboek. De Nederlandse  gebarentaal is een beeldende taal en sommige kinderen met een auditieve en/of communicatieve beperking denken in beelden. Probeer de uitleg zo beeldend mogelijk te maken.

Taalbegrip

Besteed aandacht aan verschillende manieren om aan seksualiteit te refereren (zoals synoniemen en figuurlijk taalgebruik) en aan het gebruik van verschillende woorden in verschillende situaties (scheldwoorden, straattaal, schuttingtaal, medische taal, omgangstaal). Vraag regelmatig of de leerling een uitleg heeft begrepen en laat de leerling het regelmatig herhalen, zo leert de leerling het best.

Beeldmateriaal

Maak ter ondersteuning van gesproken taal gebruik van visueel beeldmateriaal, zoals teksten, tekeningen, foto’s en filmpjes. Zo kunnen leerlingen zich een duidelijker beeld vormen.

Informatie vastleggen

Bied toegankelijke informatie expliciet aan en geef aan waar deze terug te vinden is. Als een leerling er op dat moment nog niet aan toe is, kan hij of zij het later raadplegen. U kunt deze informatie of andere informatie uit de lessen ook schriftelijk vastleggen, zodat zowel de leerlingen als de docenten hier later op terug kunnen grijpen.

Sociaal netwerk

Creëer op school veilige plekken en faciliteer momenten waarop leerlingen met elkaar over persoonlijke onderwerpen kunnen praten. Bijvoorbeeld in pauzemomenten, in kleine groepjes tijdens mentorlessen of na schooltijd. Ondersteun leerlingen ook in het samen verkennen van activiteiten buiten school. Zo kunnen zij hun sociale netwerk versterken. Leerlingen vinden het belangrijk dat er rolmodellen in de buurt zijn, waarvan zij kunnen leren.

(Online) media

Besteed nadrukkelijk en geregeld aandacht aan een veilig gebruik van internet en sociale media. Met name bij het bezoeken van seksueel getinte websites. Maak gebruik van de leerlijn en daarbij passende materialen om doel- en ontwikkelingsgericht te werken.

We gebruiken het sekswoordenboek om tijdens de lessen seksuele vorming het taalbegrip te stimuleren. In het woordenboek visualiseren we de woorden met plaatjes. In de lessen vullen we dit aan met filmpjes en modellen
Resie de Bakker | Docent cluster 2, de Taalbrug

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.