Zoeken

Overheidsbeleid en regelgeving

Sinds 2012 zijn scholen verplicht aandacht te besteden aan seksualiteit, diversiteit en met name seksuele diversiteit. Scholen hebben daarnaast de taak te zorgen voor een sociaal veilig klimaat in en om de school en aandacht te besteden aan burgerschap. Scholen zijn echter vrij om hier zelf invulling aan te geven.

Kerndoelen

Seksuele vorming is sinds eind 2012 verplicht voor het basisonderwijs, voortgezet onderwijs (onderbouw) en speciaal onderwijs. Het ministerie van OC&W wil hiermee seksuele dwang, (seksueel) grensoverschrijdend gedrag en homonegatief gedrag voorkomen. Tegelijkertijd wil het respectvol gedrag en seksuele weerbaarheid van leerlingen bevorderen.

Ook in andere kerndoelen zijn aanknopingspunten te vinden met seksuele vorming. Leerlingen moeten bijvoorbeeld ook voor hun eigen gezondheid en welzijn zorgen en kennis hebben van functies van het lichaam.

 

  • Kerndoel 38 voor het primair onderwijs
    De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.
  • Kerndoel 43 voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs
    De leerling leert over overeenkomsten, verschillen en veranderingen in cultuur en levensbeschouwing in Nederland, leert eigen en andermans leefwijze daarmee in verband te brengen, leert de betekenis voor de samenleving te zien van respect voor elkaars opvattingen en leefwijzen, en leert respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.
  • Kerndoel 53 voor het speciaal onderwijs
    De leerlingen leren hoofdzaken over geestelijke stromingen die in de Nederlandse multiculturele samenleving een belangrijke rol spelen, en ze leren respectvol om te gaan met seksualiteit en met diversiteit binnen de samenleving, waaronder seksuele diversiteit.

Voor het mbo gelden geen kerndoelen. Daar zijn aanknopingspunten voor seksuele vorming te vinden in de kwalificatie-eisen voor Loopbaan en Burgerschap (LOB). Onder de politiek-juridische dimensie van burgerschap is bijvoorbeeld opgenomen: “De student herkent en erkent de basiswaarden van onze samenleving, zoals mensenrechten en acceptatie van diversiteit (onder meer etnische, religieuze, seksuele en gender diversiteit), leert omgaan met waarden dilemma’s en hanteert de basiswaarden als richtlijn en uitgangspunt in zijn meningsvorming en bij zijn handelen.”

Net als binnen het basisonderwijs, het voortgezet onderwijs (onderbouw) en het speciaal onderwijs worden studenten daarnaast geacht zich bewust te zijn van de eigen leefstijl, gezondheidsrisico’s in te kunnen schatten en op basis daarvan verantwoorde keuzes kunnen maken die bijdragen aan een gezonde levensstijl.

Leerplankader Sport, bewegen en gezonde leefstijl

Het is belangrijk dat kinderen en jongeren van 0 tot 24 jaar leren zelf weloverwogen keuzes maken ten aanzien van hun leefstijl, ook op het gebied van relaties en seksualiteit. Het leerplankader beschrijft wat zij daarvoor moeten weten, kunnen en doen. Het SLO heeft het leerplankader ontwikkeld, waarbij zij bij het onderdeel Relaties en seksualiteit hebben samengewerkt met Rutgers en Soa Aids Nederland. In dit onderdeel staan vier thema’s centraal: lichamelijke ontwikkeling en zelfbeeld, intieme relaties, voortplanting, gezinsvorming en anticonceptie en seksualiteit. Het leerplankader kan scholen behulpzaam zijn bij het vormgeven van beleid, programma’s en leerplannen

Bekijk het Leerplankader

Leerplanvoorstel Seksualiteit en seksuele diversiteit in de kerndoelen

Het leerplanvoorstel biedt leraren en scholen meer houvast als het gaat om seksualiteit en seksuele diversiteit. Er is een toelichting geschreven op het kerndoel en de begrippen seksualiteit, diversiteit en seksuele diversiteit worden uitgelegd. Dit biedt een duidelijk kader en laat zien hoe je hieraan invulling kunt geven. Er wordt ook een link gemaakt met het brede begrip sociale veiligheid op school en het thema burgerschap.

Bekijk het leerplanvoorstel

Sociale veiligheid

Scholen zijn verplicht om te zorgen voor een sociaal veilig klimaat in en om de school. Scholen stellen hiervoor zelf gedragsregels en protocollen op  en nemen maatregelen om seksuele grensoverschrijding, intimidatie en homonegatief gedrag tijdig te signaleren en te voorkomen. Scholen bewaken zelf of leerlingen en docenten zich veilig voelen in en om de school.

Lees meer over veilig leerklimaat

Burgerschap

Scholen zijn verplicht aandacht te besteden aan sociaal burgerschap. Burgerschap verwijst naar de belangrijkste universele rechten en waarden van de mens. Voor seksualiteit en seksuele diversiteit gaat het om onder andere het recht op vrije partnerkeuze, recht op toegang tot informatie over seksualiteit en recht op betaalbare anticonceptie en recht op voorzieningen. Scholen zijn vrij om hier zelf invulling aan te geven.

Lees meer over burgerschap

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.