Seksuele vorming aan leerlingen met autismespectrumstoornis (ASS)
Leerlingen met autisme worden verliefd, gaan relaties aan en hebben seksuele gevoelens. Maar door hun stoornis kunnen zij daarbij problemen ervaren. Waar moet je op letten bij het geven van seksuele vorming aan deze leerlingen?
“We gebruiken het sekswoordenboek om het taalbegrip te stimuleren. We visualiseren de woorden met plaatjes en vullen dit aan met filmpjes en modellen.”Resie de Bakker, Docent cluster 2, de Taalbrug
Sekswoordenboek
Resie de Bakker, Mariëtte van Leuken en Lieke Kuppens gebruiken tijdens hun lessen seksuele vorming het sekswoordenboek (download 5,6 MB). Voor leerlingen met autisme is taal- en woordbegrip essentieel. Met het sekswoordenboek kunnen zij hun woordenschat uitbreiden. Het bestaat uit werkbladen op alfabet, met duidelijke illustraties.
Tips bij lessen seksuele vorming
Hieronder lees je onze tips rondom het geven van seksuele vorming aan kinderen met autismespectrumstoornis (ASS).
Taalgebruik
Bespreek vanaf de kleuterleeftijd hoe ouders met hun kind praten over regels rondom privacy en (lichamelijke) contacten. Sluit hierbij aan en gebruik dezelfde taal binnen de school. Gebruik zoveel mogelijk concrete en expliciete taal bij seksuele vorming. Besteed aandacht aan verschillende manieren om aan seksualiteit te refereren (zoals synoniemen en figuurlijk taalgebruik) en aan het gebruik van verschillende woorden in verschillende situaties (scheldwoorden, straattaal, schuttingtaal, medische taal, omgangstaal).
(Groeps)regels
Maak regels en afspraken concreet: schrijf samen op welk gedrag er in welke situatie van de leerling wordt verwacht. Doe dit ook bij de uitleg van sociale regels. Maak hierbij gebruik van visuele ondersteuning (zoals pictogrammen, foto’s, illustraties). Als je regels voor de groep formuleert, sluit dan aan bij de leerling met de jongste ontwikkelingsleeftijd, zodat iedereen in de groep het begrijpt.
Sociale media en internet
Stimuleer veilig gebruik van internet en sociale media. Leerlingen met autisme kunnen deze media gebruiken bij het leggen van contacten (bijvoorbeeld via gesprekken over games). Het kan hen helpen om vriendschappen te onderhouden en sociale vaardigheden te ontwikkelen.
Herhaling en oefening
Oefen het gebruik van digitale middelen. Open bijvoorbeeld een digitale groep voor de hele klas, zodat je als docent de berichten kunt lezen. Dan weet u precies waar je aan moet werken en kun je oefenen hoe je met elkaar communiceert.
Veilig online
Besteed nadrukkelijk en geregeld aandacht aan het veilig gebruik van internet en sociale media. Met name bij het bezoeken van (seksueel getinte) websites.