Abortus

In Nederland kan een zwangerschap tot 22 weken worden afgebroken. Dit gebeurt in een abortuskliniek. Voor advies kan de jongere ook terecht bij een huisarts.

Cijfers over abortus

Jaarlijks laten rond de 30.000 vrouwen en mensen met een baarmoeder een ongewenste zwangerschap afbreken in Nederland. Van hen is ongeveer 10% onder de 20 jaar. Het aantal ongewenste zwangerschappen en het aantal abortussen onder tieners neemt de laatste jaren af. Nederland is één van de landen met het laagste aantal abortussen per 1.000 vrouwen.

Welke vragen hebben leerlingen over abortus?

Leerlingen onder de 12 jaar

• Wat is abortus?
• Waar kun je dit laten doen?
• Waarom doen vrouwen dit?

Leerlingen boven de 12 jaar

• Wat kun je doen als je onbedoeld zwanger raakt?
• Tot hoeveel weken kun je een abortus laten doen?
• Waar kun je terecht voor een abortus?
• Waarom kiezen vrouwen voor een abortus?
• Hoe vaak komt abortus voor onder jongeren?
• Waarom vinden sommige mensen het niet goed als je een abortus laat uitvoeren?
• Wat kost een abortus?

Lesgeven over abortus

• Laat weten dat een onbedoelde zwangerschap iedere jongere kan overkomen. Geen enkele anticonceptiemethode is 100% betrouwbaar, en bij sommige middelen kan gemakkelijk iets mis gaan (bijvoorbeeld pil vergeten of condoom gescheurd). Hier vind je tips voor voorlichting over anticonceptie. 
• Besteed ook aandacht aan de gedeelde verantwoordelijkheid van jongens en meiden om een onbedoelde zwangerschap te voorkomen. 
• Benadruk dat iedereen de vrijheid heeft om eigen keuzes te maken.
• Om een eigen vrije keuze te maken, is het belangrijk om eerlijke, betrouwbare informatie te hebben. De informatie die verspreid wordt over abortus is niet altijd juist. Zo verspreiden anti-abortus organisaties vaak onjuiste, misleidende of sturende informatie om mensen van een abortus af te houden. Schreeuw om Leven, de NVP en Er is hulp zijn voorbeelden van organisaties die tegen abortus zijn. 
• Wees alert op hardnekkige mythen en misvattingen over abortus. Bijvoorbeeld dat vrouwen spijt of psychische problemen krijgen na een abortus. Meestal hebben vrouwen geen spijt, en zijn ze opgelucht na een abortus. Wel kan het zijn dat vrouwen schaamte- of schuldgevoelens hebben, of verdrietig zijn. De één heeft meer moeite met een abortus dan de ander, en soms kost het tijd om dit te verwerken. 
• Sense.info is een betrouwbare website over seksualiteit en relaties. Hier staat ook objectieve informatie over anticonceptie, zwangerschap, jong ouderschap en abortus.
• Op de website van Rutgers staan feiten en cijfers over abortus.
• In Nederland is abortus goed geregeld en veilig voor de vrouw, in tegenstelling tot in veel andere landen. Voor een zwangerschapsafbreking in een abortuskliniek is geen verwijzing van de huisarts nodig. Ook mogen huisartsen sinds 2025 een abortuspil (tot 9 weken zwangerschap) voorschrijven als ze daarvoor scholing hebben gevolgd.
• De meeste zwangerschapsafbrekingen vinden in de eerste 9 weken van de zwangerschap plaats. Dat is binnen 5 weken nadat een vrouw ongesteld had moeten worden (de zwangerschapsduur wordt berekend vanaf de eerste dag van de laatste menstruatie). Afhankelijk van hoe vergevorderd de zwangerschap is, kan die op verschillende manieren worden afgebroken. Tot 9 weken zwangerschap kan dit zowel met een abortuspil als met een vacuümaspiratie (zuigcurretage).
• Fiom biedt betrouwbare en realistische beelden en informatie over het vruchtje in de eerste 9 weken van een zwangerschap.
• Laat weten dat de keuze voor een abortus een heel persoonlijk proces is. Het is een samenspel van emoties, intuïtie en vaak meerdere motieven. In ieder geval heeft de vrouw voor zichzelf bepaald dat er goede redenen zijn om de zwangerschap af te breken. Ze hoeft zich hierover niet te verantwoorden in de kliniek, maar er wordt wel goed gekeken of het haar eigen, weloverwogen besluit is. 
• Wees je ervan bewust dat abortus een beladen onderwerp kan zijn. Niet iedereen denkt hier hetzelfde over. Heb respect voor de verschillende opvattingen en zorg dat leerlingen respectvol met elkaar omgaan. 
• Behandel dit onderwerp bij voorkeur binnen een breder lespakket over seksualiteit. Gebruik geïntegreerde lespakketten waarin lessen over relaties en seksualiteit in een brede en doorlopende leerlijn worden aangeboden.
• Het onderzoeken en nadenken over beeldvorming bij onbedoelde zwangerschap is een geschikt onderwerp voor burgerschap. Hiervoor is een gratis handreiking beschikbaar. Lees meer over deze gratis handreiking Beeldvorming onbedoelde zwangerschap.