Zoeken

Starten met seksuele vorming

Voor de meeste leerkrachten is seksuele vorming geven niet iets wat zij dagelijks doen. Het is dus heel begrijpelijk dat je op zoek bent naar lesmaterialen, leerlijnen, een training of gewoon tips. Op deze pagina vind je het allemaal. We wensen je succes en vooral veel plezier tijdens de lessen seksuele vorming.

Seksuele vorming of seksuele voorlichting?

Bij seksuele voorlichting gaat het alleen om kennisoverdracht. Relationele en seksuele vorming gaat om het aanleren van vaardigheden en attitudes over relaties en seksualiteit. Door goede seksuele en relationele vorming op school krijgen jongeren meer kennis over hun eigen lichaam, relaties en seksualiteit, ontwikkelen zij adequate waarden en normen en leren respectvol met elkaar om te gaan. 

Tip 1. Sluit aan bij de ontwikkeling en behoeften van jouw leerlingen

Er is al veel lesmateriaal voor jonge kinderen waar je gebruik van kunt maken. Of duik zelf eens in de leefwereld van je leerlingen. Welke onderwerpen houden hen bezig? Waar hebben ze moeite mee? Wat weten ze wel of niet? Welk gedrag vinden ze wel of niet acceptabel in de klas? Je kunt leerlingen ook anoniem vragen stellen zoals met een vragenbox.

Tip 2. Bepaal de doelen van de lessen

Wil je dat ze meer kennis opdoen over het lichaam? Of wil je dat ze een mening vormen over respectvol omgaan met elkaar? Wil je dat ze beter leren omgaan met wensen en grenzen en weten waar ze hulp kunnen krijgen? Het is belangrijk om een doel voor ogen te hebben en geschikt lesmateriaal te zoeken.

Tip 3. Kies het lesmateriaal

Er zijn veel geschikte lesmaterialen voor leerlingen van allerlei leeftijden. Let erop dat je met een licht en makkelijk onderwerp start en zorgt voor een bepaalde opbouw in de lessen. Dan raken de leerlingen hiermee vertrouwd en is de impact groter. Voor een doorlopende leerlijn met effect kun je het best een erkend en goed onderbouwd lespakket gebruiken. 

Zoek tussen erkende lesmaterialen bij het Loket Gezond Leven >

Tip 4. Ken jezelf

Voordat je start met relationele en seksuele voorlichting, is het goed om stil te staan bij je eigen opvattingen, normen en waarden over relaties en seksualiteit. Jouw persoonlijke opvattingen zijn namelijk van invloed op de keuzes van onderwerpen en jouw manier van lesgeven over seksuele vorming.

Vragen om jezelf te stellen:

  • Met welke vragen of seksueel gedrag van jonge kinderen heb je moeite?
  • Hoe kijk je aan tegen homoseksualiteit?
  • Wat vind je dat een kind op jonge leeftijd al moet kunnen of weten?

Het is van belang om leerlingen de ruimte te geven om hun eigen opvattingen, waarden en normen te ontwikkelen. Ook kinderen kunnen onderling verschillen in normen en waarden over seksualiteit. Leer hen respect op te brengen voor de opvattingen van een ander, ook als ze het er niet mee eens zijn. Realiseer je ook dat kinderen een hele andere beleving hebben van seksualiteit dan volwassenen. Een meer volwassen beleving komt pas als de kinderen in de puberteit komen.

Meer weten? Volg de cursus ‘Starten met seksuele vorming’

 

Tip 5. Zorg voor een veilige sfeer

Voor de leerlingen is een veilig leerklimaat belangrijk, zodat ze op een open manier over seksualiteit kunnen praten. Een aantal tips:

  • Maak afspraken met de klas zoals: elkaar niet uitlachen, eigen grenzen bewaken, elkaar laten uitpraten, elkaars mening respecteren, persoonlijke zaken niet doorvertellen..
  • Corrigeer leerlingen of spreek ze aan, als ze niet respectvol op anderen reageren.
  • Start met de lessen als kinderen elkaar al wat langer kennen.
  • Zorg ook voor afwisseling van werkvormen en maak het interactief.
  • Sta zelf open voor het thema seksualiteit en wees betrokken bij wat er leeft bij leerlingen.
  • Geef de leerlingen ook de kans om anoniem vragen te stellen door bijvoorbeeld een vragendoos in de klas neer te zetten waar ze briefjes in kunnen doen.
  • Gebruik neutraal taalgebruik of maak afspraken over gebruik van bepaalde woorden.
  • Signaleer ook vragen en problemen op het gebied van relaties seksualiteit en bied een luisterend oor en verwijs door naar de vertrouwenspersoon wanneer gewenst.

Tip 6. Vraag feedback van jouw leerlingen

Vraag aan jouw leerlingen hoe ze de les vonden. Leuke lessen blijven namelijk beter hangen en je kunt er zelf ook van leren!

Tip 7. Betrek het team erbij

Lesgeven over relaties en seksualiteit kan heel leuk zijn. Het wordt nog leuker als je er niet alleen voor staat. Betrek andere collega’s bij de lessen en laat zien wat de lessen voor de leerlingen en jou hebben opgeleverd. Bijvoorbeeld leerlingen die nu meer weten over een onderwerp, beter in hun vel zitten, lastige vragen durven stellen, meer weten over het onderwerp en respectvoller met elkaar omgaan. Of je hebt een betere relatie met jouw leerlingen gekregen. Met collega’s kun je de lessen beter onderling op elkaar afstemmen, opgedane kennis en ervaring met elkaar delen en bij moeilijke situaties steun zoeken bij elkaar. Samen kun je meer verantwoordelijkheid nemen voor dit thema.

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.