Leerlingen met een lichamelijke beperking worden verliefd, gaan relaties aan, hebben seksuele gevoelens en experimenteren met seks. Je leest hier meer over de seksuele ontwikkeling van leerlingen met een lichamelijke beperking.
“Deze leerlingen worden graag geholpen bij de acceptatie van hun lichaam. Ook willen ze meer weten over hun mogelijkheden om met een partner seks te hebben.”Janneke de Vries, docent mytylschool
Seksualiteit en lichamelijke beperking
Leerlingen kunnen verschillende lichamelijke beperkingen hebben, zoals:
- motorische beperkingen (stoornissen bij het lopen, het gebruik van de armen/handen)
- chronische ziekten (zoals reuma, astma en de ziekte van Duchenne)
- bewustzijnsstoornissen (zoals epilepsie)
- leerlingen met andere functiestoornissen (zoals misvormingen en brandwonden)
Deze beperkingen kunnen hun seksuele ontwikkeling en functioneren op verschillende manieren beïnvloeden.
Zelfstandig
Voor leerlingen met een lichamelijke beperking kan het lastiger zijn om uit te gaan en zo vrienden te ontmoeten, sociale vaardigheden te ontwikkelen of te experimenteren met relaties en seksueel gedrag.
Lichaam ontdekken
Jonge kinderen met een lichamelijke beperking spelen minder vaak met leeftijdgenoten doktertje. Ze oefenen minder met relaties als ze wat ouder zijn. Hierdoor is het voor hen lastiger om spelenderwijs het eigen lichaam en dat van anderen te ontdekken.
Schaamte
Leerlingen schamen zich soms voor hun beperking, lichaam of littekens. Dit kan ervoor zorgen dat ze minder trots op zichzelf zijn en extra gevoelig voor de aandacht van anderen.
Vragen over seksualiteit
Ook deze leerlingen zijn nieuwsgierig naar seksualiteit. Ze ervaren vaker problemen met hun seksueel functioneren: door neurologische aandoeningen, minder goed kunnen bewegen, medicijnen, te weinig informatie en zorgen over incontinentie. Bestaande informatie is daarnaast niet altijd toegesneden op hun situatie of leefwereld. Kijk voor meer informatie over seksueel functioneren op www.seksualiteit.nl
Meer risico op seksueel misbruik
Leerlingen met een lichamelijke beperking lopen meer risico op seksueel misbruik door hun afhankelijkheid van (veel verschillende) volwassenen. Ze zijn gewend dat anderen hun lichaam (en geslachtsdelen) verzorgen. Ze kunnen het lastig vinden om in te schatten wat toelaatbaar gedrag is. En ze hebben beperkte mogelijkheden om hulp te zoeken of om zichzelf te verdedigen.
Relevante lesmaterialen
Downloads en links
- Seksuele ontwikkeling van kinderen met een beperking of psychiatrisch probleem (PDF).
- Seksuele opvoeding van kinderen (0 – 18 jaar) met een beperking. Brochure voor ouders (PDF).
- Seksuele ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 4 – 6 jaar
- Seksuele ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 6 – 9 jaar
- Seksuele ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 9 – 12 jaar
- Seksuele ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 12 – 15 jaar
- Seksuele ontwikkeling van kinderen in de leeftijd van 15 – 19 jaar