Pedagogisch medewerkers ondersteunen de ontwikkeling
Kinderen leren overal waar ze tijd doorbrengen: thuis, op school en dus ook op de kinderopvang. Ze zijn nieuwsgierig, ontdekken samen en doen elkaar na. Belangrijk daarom dat ook pedagogisch medewerkers en gastouders hen kunnen ondersteunen in de seksuele ontwikkeling. Oftewel, zij zijn evengoed onderdeel van de seksuele opvoeding van kinderen.
Ontdek hier hoe je kinderen ondersteunt op dit vlak.
Hoe ondersteun je kinderen hierbij?
In de seksuele opvoeding leren we kinderen kennis (lichaam, emoties), vaardigheden (praten over, meningsvorming) en normen en waarden. Want dát veel seksueel getint gedrag gezond is en bij de leeftijdsfase past, betekent niet dat het past binnen elke context of op ieder moment. Daarom praten we erover, beantwoorden we vragen en leren we ze gedrags- en omgangsregels.
Praten en uitleggen
Door met een kind over lichamelijke ontwikkelingen en emoties te praten en hun vragen te beantwoorden, leren ze dat seksualiteit een normaal onderwerp is, waarover gesproken mag worden. Je kunt bijvoorbeeld met ze in gesprek gaan aan de hand van boekjes die aansluiten op de leeftijdsfase of ze laten weten dat deze in de kast staan. Dan kan een kind die bekijken als het dat wil.
Vragen van kinderen kun je op hun eigen niveau beantwoorden. Wees niet bang dat je te veel vertelt, een kind onthoudt alleen wat past bij de leeftijd. En weet je een vraag niet direct te beantwoorden? Zeg gerust dat je er over moet nadenken en kom er later op terug.
Hier vind je een aantal voorbeeldsituaties ter inspiratie.
Regels meegeven
Het is goed kinderen de ruimte te geven spelenderwijs het eigen lichaam en gevoelens te ontdekken. In het kader van ontdekken is het ook belangrijk om regels hierbij mee te geven. Zo kun je bespreken hoe je met elkaar omgaat, dat ze de ja en nee van andere kinderen respecteren en ze leren wanneer het wel en niet gepast is om met hun eigen lichaam bezig te zijn.
En maak ook afspraken voor het doen van spelletjes. Bijvoorbeeld: als je geen zin hebt in doktertje spelen, hoef je het niet te doen, een ander niet dwingen, niets in gaatjes steken en een ander geen pijn doen. Veel kinderdagopvangcentra gebruiken de ‘onderbroekenregel’ waarbij duidelijk met de kinderen wordt afgesproken dat de onderbroek tijdens het spel aan moet blijven.
Het kan soms lastig zijn om goed in te schatten of seksueel getint gedrag ‘normaal’ en passend bij de leeftijd is of niet. Hulp hierbij is het Vlaggenssysteem, ontwikkeld door Sensoa.